Τοπιραμάτη (Topamac™) και άλλα αντιεπιληπτικά φάρμακα για ημικρανία

Γράφει ο: Δρ. Μιχάλης Βικελής, Νευρολόγος, MSc in Headache Medicine, PhD

Η τοπιραμάτη (Topamac™ και γενόσημα) και το βαλπροϊκό (Depakine™) είναι αντιεπιληπτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται και στην προληπτική θεραπεία της ημικρανίας.

Τα αντιεπιληπτικά φάρμακα είναι μία μεγάλη κατηγορία φαρμάκων που μπορεί μεν να αναπτύχθηκαν αρχικά για τη θεραπεία της επιληψίας, αλλά σήμερα αρκετά από αυτά χρησιμοποιούνται σε πολλές άλλες παθήσεις, όπως η ημικρανία, τα σύνδρομα νευροπαθητικού πόνου, η νευραλγία του τριδύμου νεύρου, ο ιδιοπαθής τρόμος, η διπολική διαταραχή και αρκετές άλλες.

Για το λόγο αυτό, δηλαδή λόγω της ευρύτερης χρήσης τους, αντί για τον όρο “αντιεπιληπτικά” προτείνεται ο όρος “νευροτροποποιητικά”. Η δράση των νευροτροποποιητικών φαρμάκων στην προφύλαξη της ημικρανίας μπορεί να εξηγηθεί μέσω της μείωσης της κατάστασης αυξημένης διεγερσιμότητας του νευρικού συστήματος που μπορεί να επιφέρουν.

Από τα αντεπιληπτικά φάρμακα, αυτό που χρησιμοποιείται περισσότερο σήμερα στην Ευρώπη και στην Ελλάδα για την προφύλαξη της ημικρανίας είναι η τοπιραμάτη, της οποίας η αποτελεσματικότητα έχει φανεί μέσα από μία μεγάλη σειρά κλινικών δοκιμών. 

Η τοπιραμάτη μπορεί να μειώσει τη συχνότητα της ημικρανίας σε πολλούς πάσχοντες, ενώ επιπροσθέτως μπορεί να μειώσει την ένταση και τη διάρκεια των κρίσεων ημικρανίας και τη χρήση φαρμάκων συμπτωματικής θεραπείας (αναλγητικών ή τριπτανών).

Μεταξύ των φαρμάκων προφυλακτικής θεραπείας, η τοπιραμάτη είναι σχεδόν μοναδική στο ότι στους περισσότερους ανθρώπους τείνει να προκαλέσει απώλεια βάρους. Άλλη συχνή παρενέργεια είναι μία αίσθηση μουδιάσματος στα χέρια και τα πόδια ή και αλλού (στο πρόσωπο, γύρω από το στόμα). Αυτή η ανεπιθύμητη ενέργεια είναι ακίνδυνη και δεν πρέπει να προκαλεί ανησυχία. Συνήθως υποχωρεί μετά από λίγες εβδομάδες θεραπείας, ενώ αν είναι έντονη μπορεί να μειωθεί με τη λήψη τροφών πλούσιων σε κάλιο, όπως η μπανάνα, ή με τη λήψη συμπληρωμάτων καλίου, η οποία πρέπει να γίνεται μόνο μετά από σύσταση γιατρού. Σε ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με τοπιραμάτη μπορεί να εμφανιστούν και άλλες παρενέργειες, από τις οποίες η αυξημέμη πίεση στα μάτια, οι δυσκολίες συγκέντρωσης και μνήμης είναι οι πιο δύσκολα διαχειρίσιμες.

Η τοπιραμάτη πρέπει να ξεκινήσει σε χαμηλή δόση, η οποία αυξάνεται με αργό ρυθμό. Έτσι, συνήθως η θεραπεία ξεκινά με 25mg την ημέρα και αυξάνεται κατά 25mg κάθε εβδομάδα, μέχρι να επιτευχθεί η αρχική δόση-στόχος των 100 mg ανά ημέρα. Μερικοί ασθενείς ίσως χρειαστούν και μεγαλύτερες δόσεις, ως τα 200 mg την ημέρα.

Το δεύτερο αντιεπιληπτικό φάρμακο που έχει αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στην προφύλαξη της ημικρανίας είναι, όπως αναέφέρθηκε ήδη, το βαλπροϊκό. Ωστόσο, το φάρμακο αυτό, παρά το ότι είναι εγκεκριμένο για χρήση στην ημικρανία στο εξωτερικό, δεν έχει έγκριση στην Ελλάδα, κάτι που ασφαλώς περιορίζει τη χρήση του.

Η γκαμπαπεντίνη είναι το τρίτο νευροτροποποιητικό φάρμακο που χρησιμοποιόταν στην πρόληψη της ημικρανίας, ωστόσο οι επιστημονικές αποδείξεις για τη δράση της αμφισβητούνται από πολλούς και η χρήση της έχει σχεδον εγκαταλειφθεί.

Σύμφωνα με τις διεθνείς και  ελληνικέςέ επιστημονικές συστάσεις (π.χ. της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Νευρολογικών Εταιρειών, European Federation of Neurological Societies), η τοπιραμάτη και το βαλπροϊκό περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στα φάρμακα πρώτης επιλογής για την προφύλαξη της ημικρανίας. Σε ασθενείς με ημικρανία που θα επισκεφθούν ένα Κέντρο Κεφαλαλγίας, είναι αρκετά πιθανό ότι θα τους προταθεί για τη προληπτική θεραπεία της ημικρανίας τους η τοπιραμάτη ή το βαλπροϊκό.

Σε κάθε περίπτωση, η τοπιραμάτη ή το βαλπροϊκό θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο μετά από σύσταση γιατρού και ιατρική παρακολούθηση.

Ιατρείο Κεφαλαλγίας

Λαζαράκη 8 Γλυφάδα 
Μεσογείων 402 Αγ.Παρασκευή

Τηλ. Κέντρο: 210 9681760
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Σκοπός του headaches.gr είναι η παροχή γνώσεων για τους πονοκεφάλους με τρόπο απλό και κατανοητό για όλους και όχι η παροχή εξειδικευμένων και δυσνόητων ιατρικών πληροφοριών.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.