Πόσο σημαντικό πρόβλημα είναι οι ημικρανίες σας; Εξακριβώστε το με την κλίμακα MIDAS

Γράφει ο: Δρ. Μιχάλης Βικελής, Νευρολόγος, MSc in Headache Medicine, PhD

Αν και η διάγνωση της ημικρανίας είναι κλινική, υπάρχουν ειδικές κλίμακες και ερωτηματολόγια που στην ημικρανία χρησιμοποιούνται για να ανιχνεύσουν, καταγράψουν και πιστοποιήσουν την βαρύτητα της νόσου.

Οι περισσότεροι άνθρωποι με ημικρανία γνωρίζουν πως μια κρίση ημικρανίας μπορεί καταστρέψει μέρες από τη ζωή τους, ενώ αν οι κρίσεις είναι συχνές, τότε μπορεί να διαταράσσεται η φυσιολογική τους καθημερινότητα. Ωστόσο, δεν είναι όλες οι κρίσεις ημικρανίας ίδιες, ενώ από άτομο σε άτομο υπάρχουν μεγάλες διαφορές στην επίπτωση που η ημικρανία έχει στη ζωή του. Η σύγχρονη ιατρική επιστήμη, για να μπορεί καλύτερα να κατανοήσει την επίπτωση της ημικρανίας στη ζωή ενός ανθρώπου, χρησιμοποιεί ειδικά ερωτηματολόγια που ονομάζονται κλίμακες, έτσι ώστε να ποσοτικοποείται και να αναλύεται καλύτερα το πρόβλημα. Έτσι, πέρα από την καταγραφή της συχνότητας μιας ημικρανίας, η χρήση κλιμάκων συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση του προβλήματος και στην παρακολούθηση της θεραπείας. 

Σημαντικό είναι πως οι κλίμακες, πέρα από την κλινική πράξη, χρησιμοποιούνται πάντα σε κλινικές μελέτες, ενώ πιθανότατα στο προσεχές μέλλον θα απαιτούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία, για να καλυφθούν θεραπείες μεγάλου κόστους, όπως τα μονοκλωνικά αντισώματα. Έτσι, είναι σημαντικό να υπάρχουν στο ιστορικό ενός ασθενούς.

Η έλευση των νέων φαρμάκων για την ημικρανία, που ονομάζονται μονοκλωνικά αντισώματα φέρνει τις κλίμακες όπως η MIDAS πιο κοντά στην καθημερινή κλινική πράξη ακόμη και των μη ειδικών, καθώς ουσιαστικά απαιτούνται από τις αρχές για την παρακολούθηση της προόδου της θεραπείας.

Μία από τις κλίμακες που διεθνώς χρησιμοποιείται ευρύτατα στην ημικρανία είναι η κλίμακα MIDAS.

Το ερωτηματολόγιο MIDAS (δημιουργημένο από τον αμερικανό νευρολόγο Richard Lipton και συνεργάτες του) αποσκοπεί στην αξιολόγηση της επίπτωσης που έχουν οι ημικρανίες ή, γενικότερα, οι πονοκέφαλοι στην ποιότητα ζωής ενός ανθρώπου, και καταγράφει την επίπτωση αυτή με τέτοιο τρόπο, που να μπορεί να εκφραστεί ως μία βαθμολογία. Έτσι, το ερωτηματολόγιο MIDAS βοηθά στην πληρέστερη κατανόηση των ημικρανιών ή των πονοκεφάλων. Επιπροσθέτως, μπορεί να επαναληφθεί μετά από κάποιο διάστημα, για να αξιολογηθεί η πορεία μίας θεραπείας.

Η μετάφραση και προσαρμογή του ερωτηματολογίου MIDAS στα ελληνικά έγινε το 2017 και δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό Pharmacoeconomics από τους ερευνητές Οικονομίδη Θ, Βικελή Μ και συνεργάτες. Η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη για να είναι είναι επιστημονικά έγκυρο ένα ερωτηματολόγιο που αρχικά δημιουργήθηκε σε μια άλλη γλώσσα.

ερωτηματολόγιο MIDAS

Πώς να συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο:

Ακολουθήστε τις οδηγίες και συμπληρώστε την απάντηση στις ερωτήσεις 1 έως 5.

  • Η απάντηση σας αφορά το πόσο συχνά οι δραστηριότητες σας επηρεάστηκαν από οποιονδήποτε πονοκέφαλο κατά τους τελευταίους 3 μήνες.
  • Εάν δεν πραγματοποιήσατε καθόλου κάποια δραστηριότητα τους τελευταίους 3 μήνες, βάλτε στην σχετική ερώτηση βαθμό μηδέν.
  • Στις ερωτήσεις 1 και 2, με τους όρους «εργασία» και «σχολείο» εννοείται η αμειβόμενη εργασία ή η οποιαδήποτε εκπαιδευτική δραστηριότητα (σχολείο, φροντιστήριο, πανεπιστήμιο κλπ), αντίστοιχα.
  • Στις  ερωτήσεις 3 και 4, με τον όρο «οικιακές εργασίες» εννοούνται δραστηριότητες όπως η καθαριότητα, το μαγείρεμα, η συντήρηση του σπιτιού, τα ψώνια, καθώς και η φροντίδα για τα παιδιά και τους συγγενείς.
  • Εάν ένας πονοκέφαλος έχει επίπτωση σε περισσότερους από έναν τομείς δραστηριοτήτων (π.χ. εργασία και δουλειές του σπιτιού), βαθμολογήστε τον ΚΑΙ στις ερωτήσεις 1-2 και στις ερωτήσεις 3-4.

Ερωτηματολόγιο αξιολόγησης της επίπτωσης της ημικρανίας στην καθημερινή ζωή MIDAS (Migraine Impact Disability Assessment Score)

  • 1. Πόσες ημέρες, συνολικά, κατά τους τελευταίους 3 μήνες απουσιάσατε από την εργασία σας ή από το σχολείο, εξαιτίας ενός πονοκεφάλου;.....

  • 2. Πόσες ημέρες, συνολικά,  κατά τους τελευταίους 3 μήνες η παραγωγικότητα σας στην εργασία ή στο σχολείο, μειώθηκε κατά 50% ή και περισσότερο, εξαιτίας ενός πονοκεφάλου;..... (Μην συμπεριλάβετε τις ημέρες που απουσιάσατε από τη δουλειά ή το σχολείο, οι οποίες θα πρέπει να έχουν συνυπολογιστεί στην απάντηση της ερώτησης 1).

  • 3. Πόσες ημέρες, συνολικά, κατά τους τελευταίους 3 μήνες δεν κάνατε τις οικιακές σας εργασίες, εξαιτίας ενός πονοκεφάλου;.....

  • 4. Πόσες ημέρες, συνολικά, κατά τους τελευταίους 3 μήνες η παραγωγικότητα σας στις οικιακές εργασίες μειώθηκε κατά 50% ή και περισσότερο, εξαιτίας ενός πονοκεφάλου;..... (Μην συμπεριλάβετε τις ημέρες που δεν κάνατε καμία οικιακή εργασία, οι οποίες θα πρέπει να έχουν συνυπολογιστεί στην απάντηση της ερώτησης 3).

  • 5. Πόσες ημέρες, συνολικά, κατά τους τελευταίους 3 μήνες απουσιάσατε από οικογενειακές, κοινωνικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες, εξαιτίας ενός πονοκεφάλου;.....

Άθροισμα της βαθμολογίας στις ερωτήσεις 1 ως 5Επίπτωση της ημικρανίας στην καθημερινή ζωή
0-5
Ελάχιστη ή καθόλου
6-10
Ήπια
11-20
Μέτρια
20+
Μεγάλη

Αν η βαθμολογία σας είναι μεγαλύτερη του 5, θα πρέπει να συζητήσετε το θέμα της ημικρανίας σας με τον νευρολόγο σας, καθώς φαίνεται πως η ημικρανία προκαλεί επιβάρυνση στη ζωή σας.

Πρόσθετες ερωτήσεις:

Ανεξάρτητα από τη βαθμολογία σας στις ερωτήσεις 1 έως 5, απαντήστε τώρα στις ερωτήσεις Α και Β. Αυτές οι απαντήσεις θα βοηθήσουν το γιατρό σας να κατανοήσει καλύτερα το πρόβλημα των πονοκεφάλων σας, αλλά η βαθμολογία τους ΔΕΝ προστίθεται στη βαθμολογία των ερωτήσεων 1-5 του ερωτηματολογίου MIDAS.


Α. Για πόσες ημέρες, κατά τους τελευταίους 3 μήνες, είχατε πονοκέφαλο (εάν ένας πονοκέφαλος διήρκεσε περισσότερο από 1 ημέρα, μετρήστε κάθε μέρα ξεχωριστά).....

Β. Σε μία κλίμακα από μηδέν έως 10 (0= καθόλου πόνος, 10=ο πιο δυνατός πόνος που ξέρετε), κατά μέσο όρο πόσο δυνατοί ήταν οι πονοκέφαλοί σας;

Για να κατεβάσετε το ερωτηματολόγιο MIDAS σε μορφή PDF κάντε κλικ εδώ.

Ιατρείο Κεφαλαλγίας

Λαζαράκη 8 Γλυφάδα 
Μεσογείων 402 Αγ.Παρασκευή

Τηλ. Κέντρο: 210 9681760
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Σκοπός του headaches.gr είναι η παροχή γνώσεων για τους πονοκεφάλους με τρόπο απλό και κατανοητό για όλους και όχι η παροχή εξειδικευμένων και δυσνόητων ιατρικών πληροφοριών.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.